İLİŞKİLERİN GÖRÜNMEYEN YÜZÜ PSİKOLOJİK ŞİDDET
Günümüzde birçok alanda şiddet olgusuyla karşı karşıya kalmaktayız. Şiddet olgusunu; cinsel şiddet, fiziksel şiddet ve psikolojik şiddet olmak üzere 3´e ayırabiliriz. Fiziksel şiddet kişinin gücünü bedensel olarak kötüye kullanması olarak adlandırılabilir (Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı, tarih yok). Bireyin karşısındaki kişinin onayı olmadan ona yönelttiği cinsel davranışlar cinsel şiddet olarak tanımlanmaktadır (Tönbül, 2015). Psikolojik şiddet ise fiziksel, cinsel ve flört şiddetini içinde barındırır. Kişiye uygulanan fiziksel şiddet de cinsel şiddet de onu psikolojik olarak yıpratabilir. Fakat bu yıpranma her zaman fiziksel ya da cinsel şiddetten kaynaklanmaz. Psikolojik şiddet aslında şiddet türlerinin en az gün yüzünde olan fakat en fazla uygulanan türüdür.
Kişiyi aşağılamak, alay etmek, duygularını önemsememek, yediğine, giydiğine, gittiği yerlere karışmak, hakaret etmek, üzerinde baskı kurmak, tehdit etmek ..vb her şey psikolojik bir şiddettir. Bunlarla birlikte eylemden ziyade kişiyi yok saymak ya da şiddete tanık etmek de bir psikolojik şiddettir. Ne yazık ki şiddetin bu boyutuyla çoğumuz hayatın her alanında; evde, iş yerinde, okulda ve ilişkilerimizde karşı karşıya kalıyoruz. Ve kişiler kendilerini çıkmazda hissediyor. Son günlerde ‘ flört şiddeti ’ olarak adlandırılan yeni nesil şiddet türünde isim değişse de içerik maalesef değişmiyor.
Özellikle çiftler arasında fark edilmese de çok yaygın olan psikolojik şiddeti tarif etmek ve kanıtlamak bazen zor olabiliyor çünkü bir yara bir morluk ya da vücutta bir iz bırakmıyor. Ama yapılan araştırmalara göre psikolojik şiddet aslında kişiye en fazla zarar veren şiddet türü. BBC´de yayınlanan bir habere göre psikolojik şiddetin etkisinin 40 yıl boyunca geçmediği iddia ediliyor (BBC.com, 2014).
Yaşanılan şiddetin nedenlerini anlamak ise çoğu zaman kolay olmuyor çünkü psikolojik şiddetin birçok sebebi olabilir. Örneğin; kıskançlık, çaresizlik, aşağılık kompleksi, geçmiş aile yaşantıları, sosyal çevre..vb. Ama asıl önemli olan bizlerin psikolojik şiddetle nasıl başa çıkacağı. Öncelikle fiziksel şiddette ya da cinsel şiddette çoğu zaman karşımıza mağdur olan taraf kadın olarak çıksa da psikolojik şiddetti hem kadın hem erkek birbirine uygulayabiliyor. Burada mağdur olan taraf ve psikolojik şiddete maruz kalan taraf öfke duygusunu çok yoğun hissediyor ve kişiler kimi zaman intikam almak isterken kimi zaman da kendini değersiz ve endişeli hissedebiliyor.
Bireyler şiddet döngüsünün içinden çıkmak için öncelikle psikolojik şiddete uğradığının farkında olmalı ve bu durumu kabullenmeli. ‘ Her çift birbirine karışıyor’, ‘Benim zaten özel mesajım yok ki o da bakabilir’, ‘Aslında o bana hakaret etmek istemedi bugün sadece fazla sinirli’ demekten vazgeçmelisiniz. Psikolojik şiddetten kurtulmak için bu konularda bilinçli olmak büyük önem taşıyor. Ne korkunun ne nefretin ne intikam duygusunun ne de herhangi bir şiddet türünün sağlıklı ilişkilerde bir yeri yoktur. Şiddete maruz kalıyorsanız susmayı değil çözüm üretmeyi tercih etmelisiniz.
Yaşadığınız travmatik şiddet deneyimleri dünyanın yaşanabilir ve güvenli bir alan olduğunu sorgulamanıza sebep olabilir. Kendinize güvenin. Tek başınıza psikolojik şiddetin üstesinden gelemiyorsanız uzman yardımı alabilirsiniz. Unutmayın siz çok değerlisiniz ve hak ettiğiniz hayatı, ilişkiyi ve sevgiyi yaşamalısınız..
Fulya KÖKDEN
Psikolojik Danışman